«Είκοσι χρόνια παίζοντας, αντί χαρτιά βιβλία
είκοσι χρόνια παίζοντας, έχασα τη ζωή.»
Για την αναφορά στο μεγάλο Καρυωτάκη,
ευθύνονται οι αριθμοί.
Είκοσι χρόνια στο χώρο της καλλιτεχνικής παιδείας. Συναπτά.
Είκοσι εκθέσεις στο τέλος του χρόνου.
Είκοσι εαρινές ισημερίες.
Διακόσιες εξήντα Πανσέληνοι.
Δύο έως πέντε εκλείψεις ηλίου και έως τρεις σελήνης, το χρόνο.
Εκατόν είκοσι διπλωματικές.
Εκατόν είκοσι προσωπικές ιστορίες.
Αμέτρητα φλυτζάνια καφέ και συζητήσεις.
Αμέτρητα ποτήρια κρασί και συζητήσεις.
Άπειρες συγκινήσεις.
Πολλοί οι φίλοι.
Πολλοί εκείνοι, που επικοινωνώ κατά διαστήματα.
Άλλοι, με τους οποίους χάθηκα.
Τρεις τραγικές απώλειες.
Δύο παρεξηγήσεις.
Πέντε, μεταπήδησαν επιτυχώς στο χώρο του Θεάτρου.
Δύο, διδάσκουν στο Πανεπιστήμιο.
Ένας, έγινε εργολάβος οικοδομών.
Τι είναι στις μέρες μας μια Σχολή Τέχνης;
Τόπος συνάντησης, αμφισβήτησης, απόπειρας να προσδιορίσουμε τις συνιστώσες μιας κοινής αγωνίας.
Χώρος εύθραυστος σαν τη ζωή, όπου το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να μοιραστούμε τις αμφιβολίες μας.
Πώς να προετοιμάσεις έναν νέο άνθρωπο για το χώρο της τέχνης;
Χώρο ανταποδοτικό και αχάριστο, εκλεπτυσμένο και φτηνό, κοινωνικό και άγρια μοναχικό.
Ωστόσο, παραμένει, χώρος ελευθερίας.
Η άποψη του εργαστηρίου ήταν πάντα στον αντίποδα της καλλιτεχνικής παιδείας με αρχή, μέση και τέλος, γιατί, πολύ απλά, «δεν ξυπνάς ποτέ ένα παιδί που ονειρεύεται».
Και οι νέοι καλλιτέχνες ονειρεύονται ν’ αγγίξουν το υλικό που τους γοητεύει, για να το μετατρέψουν σε όχημα του μαγικού.
Πώς γίνεται να το εμποδίσει κανείς αυτό, ή, έστω, να το αναβάλει;
Αδυνατώντας, ή, ίσως μη θέλοντας να προφυλάξω τους φοιτητές μου από τις γοητευτικές παγίδες της τέχνης, διακινδύνευσα μαζί τους και έτσι θα συνεχίσω.
Προφανώς δεν κατάφερα όλα όσα θα μπορούσα. Και είναι βέβαιο, ότι αυτά,
ήταν λιγότερα απ’ όσα θα ήθελα.
Ξέρω όμως, ποιό ήταν το όνειρο στην αρχή της ιστορίας.
Μια Σχολή, στέγη για διαφορετικές αλήθειες, ανοιχτή στην επικοινωνία και το διάλογο.
Όσο για το πνεύμα συνεργασίας και ανεκτικότητας στο διαφορετικό που δεν υπήρξε, λυπάμαι, λυπάμαι πολύ, λυπάμαι πάρα πολύ, όπως θα έλεγε ο Πικάσο.
Ακουμπώ με μια ελαφριά κόπωση σε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει απολογισμό για τα είκοσι αυτά χρόνια, και, η ζωή ξέρει.
Αισθάνομαι κερδισμένη και τυχερή. Ευτυχισμένος δάσκαλος είναι αυτός
που μπορεί να πει. «Υπήρξαν μαθητές μου. Είχα την τύχη να τους συναντήσω».
Τους οφείλω τον πλούτο μιας αμφίδρομης ανίχνευσης.
Συνέβη, ακόμη και στα λυόμενα, που πλέουν αμέριμνα σ’ έναν αδιαμόρφωτο χώρο.
Πιστεύω ότι οι καλλιτέχνες βρίσκονται συχνά σε αδιέξοδο, η τέχνη όμως συνεχίζει την πορεία της «κάνοντας τη ζωή μας πιο ενδιαφέρουσα από την τέχνη»
Όπως οι εαρινές ισημερίες, οι πανσέληνοι και οι εκλείψεις.
Οι γραμμές αυτές αφιερώνονται σε όσους ρισκάραμε μαζί.
Τ. Μ.
Θεσσαλονίκη, Φεβρουάριος 2005
Για τον κατάλογο με αφορμή τα είκοσι χρόνια του εργαστηρίου